Wat is lipoedeem?

Wat zijn de oorzaken van lipoedeem?

Over het ontstaan van lipoedeem bestaat nog veel onduidelijkheid. Wel is bekend dat de ziekte zich vrijwel uitsluitend voordoet bij vrouwen. En, de ziekte wordt niet veroorzaakt door teveel eten. Bovendien staat vast dat erfelijke factoren een belangrijke rol spelen.

Vaak begint of verergert lipoedeem bij een hormoonwisseling, bijvoorbeeld in de puberteit of na een zwangerschap. In een enkel geval speelt de menopauze of een aandoening, zoals een schildklierafwijking, een rol.

Hoe herkent u lipoedeem?

Het is belangrijk dat lipoedeem in een vroeg stadium wordt ontdekt. Dat biedt de beste mogelijkheden om verergering of complicaties tegen te gaan. 

De meest voorkomende symptomen zijn:

• zwaar gevoel in de benen 
• pijn in de (opgezwollen) benen
• cellulitis (sinaasappelhuid) 
• snel blauwe plekken 
• problemen bij het lopen (door schurende huid) 
• gewrichtsproblemen (vooral knie)
• gewichtsproblemen, zonder aanwijsbare oorzaak

Bovendien is een kenmerk dat de kledingmaat van het bovenlichaam en van het onderlichaam twee tot drie maten kan verschillen.

Lipoedeem kent verschillende stadia, waarvan de kenmerken variëren van een zachte huid en een figuur dat de ziekte enigszins toont tot een huid die walnootachtig oogt en benen met een sterk afwijkende vorm.

Wat kan de huidtherapeut voor u betekenen?

Afhankelijk van het ziektebeeld en vooral het stadium van het lipoedeem kan de huidtherapeut u behandelen met oedeemtherapie. Met manuele lymfdrainage (een speciale massagetechniek) of specifieke oedeemgrepen zorgt de huidtherapeut er dan voor dat het vocht beter wordt afgevoerd. Hierdoor vermindert de pijn. De huidtherapeut kan u ook met speciale apparaten behandelen, zoals endermologie.

Na drainage volgt het zwachtelen van de behandelde ledematen. Bij een stabiele situatie volgt het aanmeten van een therapeutische elastische kous. Daarbij krijgt u ook bewegingsoefeningen uitgelegd en het advies om onder deskundige begeleiding te gaan sporten.

Wat kunt u zelf doen?

Sport en beweging helpen omdat ze de lymfvaten stimuleren. Wandelen, zwemmen en gymnastiek (onder deskundige begeleiding) zijn zeer geschikt. Sporten die leiden tot overbelasting of sporten met veel plotselinge bewegingen (bijvoorbeeld squash) zijn af te raden. Datzelfde geldt voor lichamelijk zwaar werk.

Het verminderen van eventueel overgewicht helpt, ook al zal de ophoping van vet en vocht op de aangedane plaatsen niet afnemen. Het is raadzaam een diëtist te raadplegen en die te laten overleggen met de behandelende huidtherapeut. Extra verzorging van de huid is raadzaam. Uw huidtherapeut geeft graag advies.Een lipoedeempatiënt mag geen knedende massages ondergaan. Wie therapeutische elastische kousen heeft, moet deze altijd dragen. Extreme kou en extreme warmte hebben een slechte invloed op lipoedeem. Datzelfde geldt voor insectenbeten en knellende kleding.